غیرممکن است که در صنعت آموزش مجازی فعال باشید یا در شرکتی کار کنید که با آموزش مجازی سر و کار دارد، اما نامی از ال ام اس (LMS) نشنیده باشید. بزودی شرکتها و آموزشگاههای بیشتری در سراسر جهان تصمیم میگیرند تا آموزش خود را بصورت آنلاین ارائه دهند. در واقع، بازار آموزش مجازی آنقدر سریع درحال رشد است که از ابتدای قرن گذشته رشد 900 درصدی را تجربه کرده است.
ال ام اس چیست؟
سامانه ال ام اس یک سیستم نرم افزاری برای مدیریت و برگزاری دوره های آموزشی الکترونیکی است.در که کشورعزیزمان ایران بصورت بومی (تولید و توسعه یافته توسط متخصصان داخلی) وغیر بومی موجود می باشد. منظور از الکترونیکی یعنی استفاده از فناوری اطلاعات و تکنولوژی هایالکترونیکی در جهت ارائه آموزش می باشد. که در اصطلاح رایج از آن بعنوان آموزش الکترونیکی یا آموزش مجازی یاد می شود.
سامانه آموزش الکترونیکی (سامانه lms) یک سامانه آموزش مبتنی بر فضای الکترونیکی است که جایگزین آموزش های سنتی شده است و می توان با استفاده از رسانه ها، فضای مجازی و اینترنت، آموزش ها را به طور گسترده و به طیف وسیعی از اشخاص ارائه داد.
آموزش الکترونیکی به صورت آموزش از طریق وب ،آموزش غیر حضوری، آموزش از راه دور، تعلیم و تربیت از راه دور و خود آموزی از طریق رایانه مطرح میشود. به طور دقیق تر می توان بیان کرد که این نوع آموزش توسط اینترانت، اینترنت، پخش ماهواره ای، دیسک و نوار های صوتی ارائه می گردد.
اما غالباً ارائه آموزش از طریق وب و بصوت الکترونیکی بالاترین کیفیت را دارا خواهد بود. از آنجاییکه فضای اینترنت بستر مناسبی برای نگهداری محتواهای آموزشی برای آموزش های الکترونیکی نیست به همین دلیل سامانه های آموزشی الکترونیکی و مجازی، طراحی و پیاده سازی شده است. با کمک و استفاده از این نوع سیستم ها می توان متن ها، عکس ها، ویدیوها، تمرین ها و آزمون ها را در آنها نگهداری و در جهت پیشبرد آموزش از آنها استفاده کرد. از مهمترین مزیت هایی که سامانه آموزش مجازی یا آنلاین به همراه دارد این است که میتوان بدون محدویت هر فرد در هر زمان و در هر مکان به آموزش دلخواه خود دسترسی داشته و از آن بهره برد همچنین افراد می توانند با استفاده از سامانه آموزش مجازی هزینه کمتری برای آموزش و حمل و نقل پرداخت نماید.
آموزش در سامانه ال ام اس به صورت همزمان و غیر همزمان ارائه می گردد، به این صورت که در آموزش همزمان همه افراد با هم وارد سامانه آنلاین میشوند و آموزش ها بصورت همزمان و کاملاً الکترونیکی ارائه می گردد. اما در آموزش غیر همزمان آموزش به صورت یک محتوای الکترونیکی که بصورت تعاملی، ویدئویی، صدا و اسلاید، شبیه سازی شده و موشن گرافیک تولید شده است و کاربر هر زمانی که قابلیت آموزش پذیری را داشته باشد می تواند از محتواهای آموزشی بهره گیرد.
آموزش الکترونیکی با ارائه دادن شیوه جدیدی از آموزش، قابلیت جدیدی را برای نظام آموزشی فراهم کرده است و این مساله باعث میشود که ضرورت به کارگیری آن دو چندان شود. در راستای همین مساله سامانه آموزش مجازی مورد توجه بیشتری قرار می گیرد. با کمک سامانه آموزش الکترونیکی می توان آموزش ها را با توجه به نیاز جامعه و پیشرفت علم و تکنولوژی گسترش و به روز رسانی کرد. با توجه به دنیای امروز و پیشرفت فضای دیجیتال، هر لحظه سامانه های آموزش آنلاین باعث می شوند افراد بتوانند با توجه به نیاز خود سطح زندگی و شغلی خود را ارتقا دهند.
در مورد آموزش الکترونیکی یک سری موانع و ذهینت هایی موجود است. مثلا بعضی از افراد گمان می کنند که آموزش الکترونیکی فقط مخصوص کسانی است که فناوری و تکنولوژی را به خوبی می شناسند. در صورتی که آموزش مجازی برخلاف تصور عموم افراد، برای همه ی اشخاص مناسب است و طیف وسیعی از افراد می توانند در دوره های آموزش مورد نظرشان شرکت کنند و از مزیت هایی که آموزش الکترونیکی داراست بهره مند شوند.
آموزش مجازی به چند دسته کلی تقسیم بندی می شود
1- آموزش مجازی به صورت متنی
این آموزش تنها به صورت متنی می باشد و در صفحات وب ارائه می شود این آموزش بسیار وقت گیر می باشد هم برای نویسنده و هم برای فرا گیر و در این آموزش سطح یادگیری به پایین ترین حد ممکن می باشد.
2- آموزش مجازی به صورت انیمیشنی
این آموزش در فایل های فلشی عرضه می گردد و نسبت به متن از قابلیت گرافیک بهتر برخوردارند و اشکال باعث یادگیری بهتر می شوند اما در این آموزش نیز درصد یادگیری پایین می باشد.
3- آموزش صوتی و تصویری
در این آموزش با استفاده از فایل ویدیویی یا پاورپوینت استاد به صورت واضح و شفاف در مورد مطلب مورد نظر توضیحات ارائه می دهد و جزییات آموزش مورد نظر را به تصویر می کشد.
4- آموزش مجازی آنلاین
به این صورت می باشد که هر دو طرف یعنی آموزش دهنده و فراگیر به صورت همزمان با هم ارتباط برقرار می کنند و شبیه سازی خوبی از محیط کلاس ایجاد می شود و با هم در تعامل هستند و فراگیر میتواند سوالات خود را با استاد و مدرس خود مطرح کند و رفع ابهام در آموزش صورت گیرد. این نوع آموزش در حال حاضر کامل ترین نوع آموزش مجازی می باشد.
قابلیت های سامانه ال ام اس چیست؟
سیستم مدیریت یادگیری یا همان سامانه ال ام اس (LMS) یک نرم افزار قوی برای مدیریت، مستند سازی، ردیابی، گزارش و تحویل دوره های آموزش الکترونیک و یا برنامه های آموزش آنلاین است. که دارای قابلیت های همچون:
- امکان ثبت نام و تعریف و دوره ها آموزشی
- مشاهده محتواهای الکترونیکی در قالب ها pdf,mp4,Scorm
- شرکت در تالار گفتگو و انجمن
- انجام تمرین ها و پروژه ها
- امکان برگزاری و شرکت در آزمون الکترونیکی
- امکان طراحی مسیر آموزشی برای فراگیران
- امکان ثبت نام فراگیران بصورت الکترونیکی
- شرکت در کلاس های آموزشی آنلاین و همزمان
- امکان گزارش گیری از فعالیت های صورت گرفته در ال ام اس
- قابلیت های یکپارچه شدن با سیستم های مدیریت آموزش و منابع انسانی
- و …
مزایای آموزش مجازی
هزینه کم این دوره ها و همچنین تردد نداشتن و هزینه های اضافی برای رفتن به محل آموزش از مهمترین مزایای آموزش مجازی محسوب می شود. فراگیر می تواند با نحوه آموزش خود و سطح یادگیری خود آموزش را زمان بندی کند و از هر فایل آموزش در یک مقطع زمانی بهره گیرد. فراگیر می توان زمان را مدیریت کند. همچنین سطح یادگیری در آموزش مجازی به مراتب بالاتر از آموزش های دیگر می باشد. بروز رسانی و همگام سازی در این آموزش به راحتی و به سرعت اتجام می شود. فایل های این آموزش ها معمولا در هر زمان و مکانی در دسترس می باشند و فراگیر میتواند با توجه به اینکه آموزش را به درستی یاد نگرفت به دفعات تا یادگیری کامل از ان استفاده کند.
پس نتیجه میگیرم که آموزش مجازی از نظر اقتصادی ، آموزشی ، فرهنگی و زمانی مزایای زیادی را به همراه دارد.
با توجه به تمام توضیحاتی که در مطلب انجام شد می توان نتیجه گرفت که آموزش مجازی یکی از بهترین شکل های آموزش است و در حال حاضر به سرعت در حال رشد می باشد همچنین روز به روز از روش های نوینی برای درک بهتر مطالب بهره می برد. در همین حال می توان به دانشگاه های مجازی هم اشاره کرد به طوری که در این دانشگاه ها اخذ واحد های درسی تا آموزش و امتحان گرفتن به صورت مجازی صورت می گیرد و باعث شده تا سطح عمکرد دانشجو بالاتر رود و در زمان صرفه جویی نماید.
در جهت انتخاب یک سامانه آموزش مجازی باید موارد مختلفی لحاظ گردند. برخی از آنها در ذیل آورده شده است.
• شناسایی ذینفعان
• تامین زیرساخت
• تامین یا تولید محتوای الکترونیکی
• آموزش کارشناسان واحد آموزش و مدرس ها
• پایش و کنترل فعالیت های انجام شده و اتخاذ تصمیم های جدید بر اساس اطلاعات تهیه شده
• همگام شدن با تکنولوژی ها و استانداردهای روز آموزش مجازی
جمع بندی
نرمافزار ال ام اس یا سامانه آموزش مجازی نیز مانند هر تکنولوژی دیگری در حال تکامل و پیشرفت است، امکانات آن بیشتر میشود، سبکها تغییر میکنند و همواره تحولات جدیدی صورت میگیرد. مشارکت با نرمافزارهای معروف و پلتفرمهای پیامرسان سبب شده تا ال ام اس در محیط سازمانی بیش از پیش متداول گردد. بهترین ال ام اس ها با نرمافزارهای مدیریت استعداد همکاری میکنند که آنها را با منابع انسانی مرتبط میسازد و شرکت را به اهداف تجاریاش میرساند.